Hazır Kalıp Çimin Özellikleri ve Kullanım Kazançları
Tümüyle doğal ve toprakta yetişen canlı çimdir.
Değişik kullanım amaçlarına uygun alanlara uygulanabilen çeşitler mevcuttur.
Hazır kalıp çim yılın her ayında döşeme olanağına sahiptir.
Uygun bakım (biçme, silindirleme, gübreleme, havalandırma, ilaçlama vb) yapıldığında döşeme çimler çok uzun yıllar hizmet verme özelliğindedir.
Sulama sabahın erken ya da akşamın geç saatlerinde yapılmalıdır.
Toprak 2 – 3 cm derinliğine kadar nemli tutulmalıdır. Sulamaların gün aşırı yapılması daha yararlıdır.
Çimin yüksekliği 4 – 5 cm olmalıdır. Sıcak mevsimlerde çim boyu 5 – 6 cm tutulmalıdır.
Hazır çim döşenecek alanlar çimler gelmeden düzeltilip alt yapı hazırlıkları bitirilmiş olmalıdır.
Hazır paket çeşitli mantari hastalıklara karşı dirençli ithal varyetelerden üretilmektedir. Ayrıca; basmaya dayanıklı sıcak soğuk ortamlara uyum sağlayabilen ince yapraklı her dem koyu yeşil rengi koruyan özelliktedir. Derine kök indiren susuzluğa mukavim bitki besin maddelerine aşırı isteği olmayan çim varyetelerinden oluşmuştur.
Çim alanlarından kedi köpek gibi ev haynaları uzak tutulmalıdır.
Montajdan önce hazırlık
Bahçenin sağlıklı olması için, hazırçim döşemeden önce bahçe 10-15cm derinliğe kadar kazınıp karıştırılmalıdır.Mevcut yabanı otları ve taşları toplanmalıdır.
Bahçenin üst tabaka toprağı aşırı killi veya kireçli ise en üstten 10-15cm kazıtılıp kaldırılmalı ve dışarı nakledilmelidir. Boşaltılan toprağın yerine zemin sıkıştırıldıktan sonra 10-15cm kadar yeni ve verimli toprak doldurulmalıdır.
Bahçede, yağmur ve sulama sonrası su birikmemesi için eğimleri suyun akacağı yönlere doğru ve temellerden uzaklaşacak şekilde verilmelidir. Eğer su birikintileri fazla ise drenaj sistemi kurulmalıdır.
Toprak tesviyesi yapılmalıdır ve ufak bir silindir ile toprağı sıkıştırıp hazır çimin döşenebileceği düz bir yüzey oluşturulmalıdır. Çim döşenecek alan sulanıp dinlendirilmelidir. Böylece bahçe toprağı daha iyi oturacak ve çim döşenecek alan daha sağlıklı olacaktır.
Montaj kısmı
Hazırçim ulaştığı anda döşemeye başlanmalıdır.
Hazırçim döşenen alan yarım saat içinde sulamaya başlanmalıdır.Hazırçim canlıdır ve sağlıklı yaşayabilmesi için toprakla temas ve neme ihtiyacı vardır.
Sıcak havalarda yere serilmemiş çimleri korumak için gölgede veya hava geçiren bir örtü altında bekletilmelidir. Örtü olarak hava geçirmeyen naylon kullanılmamalıdır.
Hazırçim montajına bahçenin en uzun kenarından başlanılmalıdır. Ruloların uçlarını ve kenarlarını kaldırıp sıkıştırdıktan sonra yere bastırılmalıdır.
Rulolar arasında boşluk kalmamasına ve döşenen ruloların üst üste binmemesine dikkat edilmelidir.
Rulolar duvar örgüsü şeklinde döşenmelidir.
Köşelerde ve kısa kenarlarda keskin bir bıçak ile yerleştirme yapılır.
Döşeme sırasında köşelerde ve kenarlarda küçük parçalar bırakmamaya özen gösterilmelidir çünkü küçük parçalar nem tutamayacağı için kuruyacaktır.
Meyilli yerlerde,ruloları eğimin dik yönüne monte edilmelidir.
Döşeme sırasında veya sulamadan hemen sonra,yeni döşenen ruloların kaymasını ve hava boşlukları oluşmasını engellemek için üzerlerinde yürünmemelidir.
Çim montajından sonra, bütün bahçeye silindir uygulanmalıdır. Böylece çim/toprak teması iyileştirmiş olunur ve hava boşlukları oluşması engellenir.
ÇİM YETİŞTİRME BİLGİLERİ
Bahçesi olan herkes yemyeşil, bakımlı bir çime sahip olmak ister. Bir ev en değerli eşyalarla döşense de halısı, perdesi, döşemesi olmadan dekorasyonu eksiktir ve göze hoş görünmez. Aynı şekilde çimensiz, toprağın rengi görünen bir bahçe en nadide bitkilerle dolu olsa da tamamlanmış sayılmaz. Ayrıca çimin bahçeye dekoratif öneminden çok daha fazla faydaları vardır. İyi bakılan bir çim bahçe toprağını kökleriyle bir ağ gibi sardığı için özellikle meyilli bahçelerde toprak kaybını önler.
Bahçenin ve dışarının ısısını bizzat ölçerek bunu tesbit ettim.Sıcak bir yaz gününde, güneş altındaki çimleri elleyin. Buz gibi serin olduğunu göreceksiniz. Çim ekimi ve bakımı her safhasında son derece dikkat ve efor gerektirir. Eksiksiz bir toprak hazırlığı.Kullanım maksadı, iklim, toprak, hava ve sulama şartlarına en uygun tohumun tesbiti. Doğru zamanda, kuralına göre ekim.Çimler yerleşinceye kadar azami dikkat ve bakım (Çim bu dönemde çok hassastır. İhmal neticesinde emekler kolayca boşa gidebilir.) Yetişkin çimlerin yıl boyunca düzenli bakım ve sulanması. Çim yetiştirme çiçek, sebze ve ağaç yetiştirmekten daha zordur denilse yeridir. İhmale hiç gelemez, hemen bakımlı görüntüsünü kaybedebilir. Çim biçme çok zevkli ama sonu gelmez bir vazifedir. Çim ekilecek alan 10-20 metrekare bir yer ise biraz gayretle en amatör bahçeciler bile bu işi başarı ile yapabilir. Alan fazla geniş, şekli gayri muntazam ve toprak fazla bakımsız ise profesyonel yardım almak lazımdır.
ÇİM TOHUMU Çim tohumu tek çeşit veya 3’lü 4’lü 7’li karışım gibi farklı özelliklere sahip tohumlardan meydana gelen karışımlar halinde satılır. Bu karışımlar hazır alınabileceği gibi bahçe şartlarına uygun olarak uzman biri tarafından hazırlanabilir.Tohum satın almadan önce bahçe toprağının cinsi tesbit edilmelidir. İklim şartları önemlidir. Mesela suyun yeterli olmadığı yerde az su isteyen bir çim ekilir. Ancak iklim yeterince sıcak değilse bu çimler kışın sararır ve kötü gürünür. Bahçede yoğun bir kullanım varsa mutlaka basılmaya ve çiğnenmeye elverişli karışımlar kullanılmalıdır. Bahçede hem gölge, hem de sürekli güneş gören bölgeler olabilir. Bu durumda birkaç farklı karışım gerekebilir. Burada yapılacak şey şartları iyice inceleyip not almak, daha sonrasında tohum satan yerlerde iyi bir araştırma yapmaktır. Açık satılan tohumlardan ziyade ambalajlı tohumlar tercih edilirse zaten paketin üzerinde ayrıntılı bir şekilde özellikleri yazar. Mevcut çim çeşitleri birkaç grupta toplanabilir. Klasik kadife görünüşlü çim. Zümrüt yeşili ve ince yapraklıdır. Golf sahalarında, aşırı çiğnenmeyen zarif bahçelerde kullanılır. Çok kısa (1cm) biçilebilir. Nisbeten serin iklimleri sevdiği için kış aylarında canlı rengini korur. Yaz aylarında bol ve düzenli su ister. Bakımı biraz zordur. Geniş yapraklı çim. Spor alanları, genel park ve bahçelerde, yoğun insan trafiği olan ev bahçelerinde kullanılır. Basılmaya dayanıklıdır. Biraz ihmal edilse de çabuk deforme olmaz. Fazla kısa biçilmez (2-2,5 cm)Bu cinsin kusuru biraz kaba görünüşlü olmasıdır. Sıcak iklim çimleri. Bu cinsler sık dokulu, susuzluğa ve sıcağa çok dayanıklı olurlar. Ancak tamamen güneşli alanlarda kullanılabilirler. Serin iklimlerde kış aylarında sarı- kahverengi bir renge bürünür ve bozulabilirler.Çiçekli çimler. İçinde çiçekli bitkiler bulunan bakımı kolay, hoş görünüşlü çimlerdir. Bitkiler çiçekte iken biçilmezler. Son zamanlarda her ortama uygun çok değişik karışımlar üretiliyor. İnternet sitelerinden bu konuda geniş bilgi edinilebilir.
RULO ÇİM Çim ekmenin başka bir yolu hazır yetişmiş çim rulolarını halı gibi bahçeye döşemektir. Bu çimler profesyonel işletmelerce özenle yetiştirilir ve yabani ot riski taşımaz. Bahçeye çabucak uyum sağlayarak kısa zamanda yetişkin bir çim alan haline gelir. Tohumla yetiştirme yapılamayan yaz veya kış aylarında bu metod rahatlıkla uygulanabilir. Bütün avantajlarına rağmen epey pahalıya malolduğu da bir gerçektir. Uygulanması pek amatör işi değildir. Yetiştirici şirket daha önce toprağı işlenip hazır hale getirilmiş bahçeye kendisi döşer.
ÇİM NE ZAMAN EKİLİR Yaz ve kış ayları tohum ekimi için uygun değildir. Çim ilk veya sonbaharda ekilir. Sonbahar ise en ideal zamandır. Bu mevsimde ekilen çim sıcaklardan etkilenmez. Havalar serinlediği için fazla uzamaz ve kökünü kuvvetlendirir. Yabani otların istilasına uğramaz. Güz yağmurları ile bol bol sulanır. İlkbahara kadar ekstra bakım gerektirmeden yetişkin bir çim haline gelir. İlkbaharda toprağı hazırlamak için fazla vakit yoktur. Birden bastıran sıcaklar yeni çimleri rahatsız eder. Sulama ve biçme işleri çok uğraştırır. Yeni ekilen çimlere ot ilacı atılması risklidir. Oysa yaz aylarında her yerden yabani ot tohumu yağar. Taze işlenmiş, bol gübreli toprağa yerleşiverirler. Özellikle yazlık bahçelerde yeni çimlerin ezilerek yıpranması da sözkonusudur.
BAHÇENİN ÇİM İÇİN HAZIRLANMASI Varsa her türlü inşaat işi bitirilir. Artıklar kaldırılır. Kalıcı bitki ve ağaçlar dikilir. Çim alanın yekpare olması tercih edilir. Böylesi hem göze hoş görünür, hem de bakım işleri kolaylaşır. Bitkiler, ağaçlar çimden ayrı olarak kenar bordürlerine ekilir. Büyük çim alanlarda yer yer adacıklar meydana getirilerek buralara da gül, mevsimlik çiçek, çalı türü bitkiler dikilebilir.
DRENAJ Çim ekilecek alanın varsa ilk önce drenaj problemi halledilmelidir. Kış boyu su içinde kalan bir yerde çimler çabucak bozulur. Arazi kazılmadan önce fazla büyük çukurlar toprakla doldurulmalı, tümsekler indirilmelidir.
TOPRAK HAZIRLIĞI Çim en güzel organik maddelerce zengin, killi, kumlu karışım topraklarda yetişir. Toprak uygun değilse çeşitli maddelerle iyileştirilebilir. Ağır killi topraklara dere mili ve bolca organik gübre (tercihan koyun gübresi) katılır. Kumlu topraklar da çiftlik gübresi ilavesi ile su tutar hale getirilebilir. İlk önce toprak derince bellenir. Her türlü inşaat artıkları, taşlar, kökler ve yabani otlar tamamen ayıklanır. Yabani otlar ot ilacı(herbisit) ile yokedilebilir.Ancak bu oldukça riskli bir iştir. İlacın tesirinin geçmesi için uzun bir süre beklemek gerekebilir. Zeminin hafifçe meyilli olması problem değildir. Fakat tümsek ve çukurlar tamamen düzeltilmelidir. Bu işlem tırmıkla yapılabilir. ( Ben bahçeyi farklı bir yöntemle düzeltmiştim: Bahçeyi iyice tırmıkladıktan sonra yere yatık duran küçük bir tahta merdivenin iki ucuna sağlam bir ipin uçlarını bağladım . Bu ipin tam ortasından tutarak toprakta yukarıdan aşağı tarar gibi çeke çeke dolaştırdım. Bahçenin her tarafına düzenli olarak bunu uyguladım. ) Toprağı tavlanması için hiç olmazsa birkaç hafta beklenir.Bahçe tekrar, ama bu defa metrekareye bir teneke olmak üzere iyice ufalanmış eski çiftlik gübresi ile beraber kazılır. Hiçbir kesek kalmayıncaya kadar iyice işlenir. Başka bir tarafta yanmış gübre elenir. Toprağın birkaç gün oturması beklenir. Tahta bir tokmak veya silindirle toprak bastırılır. Çim ekiminden bir gün önce elenmiş gübre toprağa 1-1,5 cm. kalınlığında yayılır. Toprak kuru ise yağmurlama şeklinde sulanır. Ertesi gün tohum ekilir.
ÇİM EKİMİ Tohumlar rüzgarsız bir havada metrekareye ortalama 40-50 gram hesabıyla serpilir. Tohumun dengeli dağılması için bahçe ip gerilmek sureti ile belli bölümlere ayrılabilir. Bahçenin bir kenarından başlayarak geriye doğru gidilir. Ekimden sonra bahçe hafifçe tırmıklanır. Tohumları gömmeye çalışmamalıdır. Ekili alan her gün sabah-öğle- akşam yağmurlama şeklinde sulanır. Tohumlar 3-10 gün içinde filizlenirler. Yeni çimlerin üzerinden silindir geçirmek adettir ancak bu çimlere faydadan çok zarar verir. Çimler 8-10 cm. olunca keskin bıçaklı bir makine ile boyunun yarısı kadar kesilir. Daha sonrakilerde biraz daha kısa tutulur. Yeni çimler çok kısa biçilmemelidir. Bir ay boyunca toprak daima nemli olacak şekilde sulama yapılır. Sulama yaparken yeni çimlere basıp incitmemek için hafif tahtadan uzunca bir kalas edinilir. Çimlerin üzerine doğru uzatılır ve buna basılır.
SULAMA
Çim sadece bol su bulunan yerlere ekilebilir. Yazın devamlı, diğer mevsimlerde ise gerektikçe düzenli olarak sulanmalıdır. Büyük alanlarda otomatik sulama sistemi kurulması çok iyi olur. Küçük alanlarda ise hortumun ucuna takılan püskürtücü ile sulanır. Özellikle yeni çimler köklerin bozulmaması için hafifçe yağmurlanarak sulanmalıdır.
Çim ne kadar su ister? Bu havanın sıcaklığına göre değişir. Çimlerin suya ihtiyacı yeşil renginin donuk bir hale gelmesinden anlaşılabilir. Sulama için toprağın 2-3 cm kurumuş olması şarttır.Aşırı sulama yapmaktan da kaçınmalıdır. Fazla su topraktaki besin maddelerinin çabucak akıp gitmesine ve çimlerin çabucak boy verip köklerinin zayıflamasına yol açar. Belli aralıklarla doyuncaya kadar su verilmelidir. Sulama sırasında toprak en az 15 cm derinlikte ıslanmalıdır. Şöyle bir ıslatmak çime faydadan çok zarar verir. Kökler yeteri kadar derine gidemez ve çim dış etkilere karşı daha zayıf olur. Sulama sabah veya akşam yapılmalıdır.
ÇİM GÜBRELERİ Çim alanlar sık sulandığı için organik maddelerini çabuk kaybeder. Sağlıklı bir çim için yılda birkaç kere besin takviyesi yapmak gerekir. Çim gübreleri suni veya organik olabilir. Mutlaka çimler için hazırlanmış olmalıdır. Hızlı bir etki için suda eritilen besinler uygundur. Ancak dozu çok iyi ayarlanmalıdır. Kullanıldığında çimler birden bire yeşerir. Ama etkisi kısa sürer. Sulama ve yağmurlarla çabucak yok olur. Zaman içinde çözünen granül besinler ise uzun etkilidir. İlkbaharda, yaz başlarında ve sonbaharda verilir. Aşırı suni gübre toprağın tuzlanmasına ve çim köklerinin az gelişmesine yol açar. Önerilen dozlar aşılmamalıdır. Aynı özelliklere sahip organik gübreler kullanılması en iyisidir.
ÇİM BİÇME BİLGİLERİ
Çim biçilmesi gerçekten ihmale gelmez bir iştir. Düzenli bir sulama ile beraber bir çim alanın hayatiyetini sağlayan en önemli unsurdur.Çimler ılık ve yağışlı zamanlarda çabuk uzar. Bu dönemlerde haftada iki kere biçilmeleri gerekebilir Sıcak ve kuru havalarda ise büyümeleri yavaşlar ve daha seyrek biçilir. Çimlerin boyu 5 cm.'i geçince biçilmelidir. Fazla uzamış çimler ilk seferde derin biçilmez. Yavaş yavaş kısaltılır. Önce çim makinasının bıçağı uygun yüksekliğe getirilir. Standart kesim için 2,5 cm. yükseklik uygundur. Çok ince yapraklı çimler 1 cm. kadar kısaltılabilirse de ev bahçeleri için pek tavsiye edilmez. Biçmeden önce esnek çim tırmığı ile her türlü artık ve kuru yapraklar temizlenir. Tırmıklama sırasında otlar havalandığı için daha sağlıklı biçilir. Özellikle yonca gibi yayılan yabani otlar bu işlemle kabarır ve dipten biçildiği için körelir. Çimler özellikle sıcak ve güneşli havalarda akşamüstü biçilir. Hemen sonrasında bolca sulanır. Su verilmezse çimler kolayca sararır. Çim saha kuru olmalıdır. Aksi halde ıslak çim kırpıntıları ve toprak makinanın içine, özellikle silindirli makinalarda bıçaklara sıvanarak zarar verir. Elektrikli makinalar ile ıslak çimleri biçmek tehlikeli olabilir. Spor sahalarındaki gibi çizgiler halinde biçim sadece silindir bıçaklı makinalarla mümkündür.
ÇİM ARTIKLARI Çim biçilirken çıkan artıklar mümkün olduğu kadar bahçede bırakılmamalıdır. Bu artıklar hastalık yapar. Çim makinasının toplayıcı bir sepeti olmasına dikkat edilmelidir. Ot ilacı ve yabani tohumlar taşımayan çim artıkları kompost yapımında kullanılabilir. Veya bu kırpıntılar önce serilerek hafiçe kurutulur. Daha sonra ağaç, sebze ve gül yataklarına 2-3 cm. kalınlıkta serilerek malç malzemesi olarak faydalanılır. Ot ilacı yapıldıktan sonra ilk 4 biçimden çıkan artıklar atılır. Daha sonrakiler kullanılabilir.