1. Hibiscus (Hatmi) 'nin Genel Özellikleri
Bilimsel Sınıflandırma
Alemi: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Malvales
Familya: Malvaceae
Botanik Adı: Hibiscus
Türkçe Adı: Hatmi
Tropik bölgelerde doğal olarak yaşayan 200 kadar türü vardır. Beş büyük taç yapraklı,
kırmızı çiçeklidir.
Resim 1: Hibiscus bitkisinin genel görünüşü
Çiçekleri çok dayanmadığı için ilkbahar sonundan sonbahara kadar her gün yenilenir.
Yaprakları parlak renkli, 5-10 cm’ dir.
2. Hibiscus (Hatmi) Üretimi
Üretimi çelikle yapılır. İlkbaharda yapılan odun çelikleri direkt açık araziye dikilerek
köklendirilir. Ayrıca yaz aylarında hazırlanan çelikler IBA ile muamele edilerek 2 kısım peat
ve 1 kısım kum karışımına soğuk yastıklara dikilir.
3. Ekolojik İstekleri
Hibuscuslar toprak seçici değildir. Asit ve alkali topraklarda yetişebilir. Düşük ve orta
toprak nemine ihtiyaç duyar. Güneşli alanları sever.
4. Hibiscus (Hatmi) 'nin Peyzajda Kullanımı
Park ve bahçelerde soliter veya gruplar halinde yetiştirildikleri gibi çit teşkili ve peyzaj
planlamalarında tek veya gruplar halinde diğer türler ile birlikte de kullanılır.
5. Hibiscus (Hatmi) 'nin Önemli Türleri
Hibuscus syriacus ( ağaç hatmi ); Çin ve Hindistan’da doğal olarak yetişir. 3 m
boylanabilen ağaççık veya çalı formundaki yazın yeşil bitkilerdir. Gövde ve dallar gri renkli,
yapraklar 5–10 cm uzunluğunda, 3 parçalı ve kenarları iri dişlidir. Çiçekleri boru şeklinde
beyaz, kırmızı, pembe veya eflatun renkli yalınkat veya katmerlidir. Çiçekler daima yeni
sürgünler üzerinde ağustos-eylül ayında açar.
Resim 2: Hibuscus syriacus’ un katmerli ve yalın kat çiçeği
Önemli kültür formları şunlardır;
H. syriacus “Coeleste”, koyu eflatun,
H. syriacus “Wood brigde”, koyu kırmızı,
H. syriacus “The president”, koyu kırmızı-pembe dumanlı,
H. syriacus “W.R smith”, koyu kırmızı-beyaz,
H. syriacus “Blue Bird”, yalın kat, eflatun renkli,
H. syriacus “Ardens”, katmerli-mor,
Resim 3: H. s. “Blue Bird”
Çiçekleri çok dayanmadığı için ilkbahar sonundan sonbahara kadar her gün yenilenir.
Yaprakları parlak renkli, 5-10 cm’ dir.
2. Hibiscus (Hatmi) Üretimi
Üretimi çelikle yapılır. İlkbaharda yapılan odun çelikleri direkt açık araziye dikilerek
köklendirilir. Ayrıca yaz aylarında hazırlanan çelikler IBA ile muamele edilerek 2 kısım peat
ve 1 kısım kum karışımına soğuk yastıklara dikilir.
3. Ekolojik İstekleri
Hibuscuslar toprak seçici değildir. Asit ve alkali topraklarda yetişebilir. Düşük ve orta
toprak nemine ihtiyaç duyar. Güneşli alanları sever.
4. Hibiscus (Hatmi) 'nin Peyzajda Kullanımı
Park ve bahçelerde soliter veya gruplar halinde yetiştirildikleri gibi çit teşkili ve peyzaj
planlamalarında tek veya gruplar halinde diğer türler ile birlikte de kullanılır.
5. Hibiscus (Hatmi) 'nin Önemli Türleri
Hibuscus syriacus ( ağaç hatmi ); Çin ve Hindistan’da doğal olarak yetişir. 3 m
boylanabilen ağaççık veya çalı formundaki yazın yeşil bitkilerdir. Gövde ve dallar gri renkli,
yapraklar 5–10 cm uzunluğunda, 3 parçalı ve kenarları iri dişlidir. Çiçekleri boru şeklinde
beyaz, kırmızı, pembe veya eflatun renkli yalınkat veya katmerlidir. Çiçekler daima yeni
sürgünler üzerinde ağustos-eylül ayında açar.
Resim 2: Hibuscus syriacus’ un katmerli ve yalın kat çiçeği
Önemli kültür formları şunlardır;
H. syriacus “Coeleste”, koyu eflatun,
H. syriacus “Wood brigde”, koyu kırmızı,
H. syriacus “The president”, koyu kırmızı-pembe dumanlı,
H. syriacus “W.R smith”, koyu kırmızı-beyaz,
H. syriacus “Blue Bird”, yalın kat, eflatun renkli,
H. syriacus “Ardens”, katmerli-mor,
Resim 3: H. s. “Blue Bird”
Resim 4: H. s. “Ardens”
H. syriacus “Ducde Brabant’’, katmerli- kırmızı,
H. syriacus “Jeanna d’Arc’’, katmerli-beyaz renklidir.
H. syriacus “Ducde Brabant’’, katmerli- kırmızı,
H. syriacus “Jeanna d’Arc’’, katmerli-beyaz renklidir.
Resim 5: H. s. “Ducde Brabant”
Resim 6: H. s. “Jeanna d’Arc”
Hibuscus rosa sinensis (Çin hatmisi (gülü) ): Anavatanı Doğu Hindistan ve Çin’ dir.
Maksimum 5 m boy yapabilen çalı veya ağaççık durumundadır. Meyve 5 gözlü, kapsül
meyve şeklindedir. Çiçekler yazın açar ve 10–12 cm çapında trompet biçimli kırmızı, pembe,
turuncu ve sarı gibi renklerde uzun saplı yalın ya da katmerlidir. Çiçeklenme ilkbahar
ortasından sonbahara kadar devam eder.
Hibuscus rosa sinensis (Çin hatmisi (gülü) ): Anavatanı Doğu Hindistan ve Çin’ dir.
Maksimum 5 m boy yapabilen çalı veya ağaççık durumundadır. Meyve 5 gözlü, kapsül
meyve şeklindedir. Çiçekler yazın açar ve 10–12 cm çapında trompet biçimli kırmızı, pembe,
turuncu ve sarı gibi renklerde uzun saplı yalın ya da katmerlidir. Çiçeklenme ilkbahar
ortasından sonbahara kadar devam eder.
Resim 7: Hibuscus rosa sinensis genel görünüşü, yaprak ve çiçek yapısı
Hep yeşil yaprakları yumurta biçiminde, sivri uçlu, tüysüz, kenarları kaba dişlidir. Üst
yüzeyi ise parlak yeşil, alt yüzü mat açık yeşil renklidir. Rutubetli fakat iyi drene edilen
organik maddece zengin topraklarda iyi gelişir. Güneşli ve sıcak yerleri tercih eder.
6.Hibiscus (Hatmi) 'de Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Fusarium solgunluğu, beyazsinek, yeşil kurt, yaprak bitleri en çok görülen hastalık ve
zararlılardır.
Hep yeşil yaprakları yumurta biçiminde, sivri uçlu, tüysüz, kenarları kaba dişlidir. Üst
yüzeyi ise parlak yeşil, alt yüzü mat açık yeşil renklidir. Rutubetli fakat iyi drene edilen
organik maddece zengin topraklarda iyi gelişir. Güneşli ve sıcak yerleri tercih eder.
6.Hibiscus (Hatmi) 'de Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Fusarium solgunluğu, beyazsinek, yeşil kurt, yaprak bitleri en çok görülen hastalık ve
zararlılardır.