PİCEA (LADİN) YETİŞTİRİCİLİĞİ
Bilimsel Sınıflandırma
Alem: Plantae
Bölüm: Pinophyta
Sınıf: Pinopsida
Takım: Pinales
Familya: Pinaceae
Cins: Picea
1.Ladin Bitkisinin Genel Özellikleri
Kuzey yarım küreden, soğuk bölgelere kadar yayılım alanı gösterir. 40 türü vardır. Yaz, kış yeşil, düzgün piramidal formlu ağaçlardır. Dallar gövdeye düzenli ve çevrel dizilmiştir. Yaprakları iğne şeklinde dört köşe veya basık formludur. Yapraklar dökülünce sürgünde çıkıntılar kalır. İğne yapraklar çok seneler ağaçta kalır. Çiçekleri tek evcikli ve bir yıl önceki sürgün üzerinde bulunur. Kozalakları yana veya aşağı yönelmiş, yuvarlak veya silindir şeklindedir. Olgunlaşmadan önce yeşil veya koyu kırmızı, olgunlaşınca kahverengidir. Kozalaklar birinci yıl olgunlaşır.
2. Ladin Bitkisinin Üretimi
Üretimleri tohum, çelik ve aşı ile olmaktadır.
Tohumla üretimde ister katlama yapılır ister direkt ekim gerçekleştirilir. Bodur çeşitler için çelikle üretim kullanılabilir. Tepe çeliği alınmalıdır. Aşı ile üretimde ise Picea abies anaç olarak kullanılır. İki yıllık çöğürler ağustos ayında yan aşı veya yandan kertikli aşı yöntemi ile aşılanır. Aşılı bitkiler 2-3 yıl sonra satılabilecek duruma gelir.
3.Ladin Bitkisinin Ekolojik İstekleri
Değişik formlarına göre gölge veya ışıkta yetişebilir. Nispi nemi yüksek ve serin yerlerde iyi gelişir. Toprak isteklerince çok fakir ve kuru olmayan yerlerde yetişebilir. Kökleri yüzeyseldir. Bu nedenle kuvvetli rüzgârlardan ve kurak mevsimlerden zarar görürler.
4. Ladin Bitkisinin Peyzajda Kullanımı
Bahçe tanziminde geniş piramit formu nedeniyle çok sık olarak kullanılır. Tek veya gruplar hâlinde geniş alanlarda kullanılır.
5. Ladin Bitkisinin Önemli Türler
�� Picea glauca :Ak ladin
Doğal olarak Kuzey Amerika’da görülmektedir. 40 m boylanabilir. Piramidal bir gelişim gösterir. İğne yapraklar 10 -20 cm uzunlukta ucu sivri, dört köşelidir. Yapraklar ezildiğinde kötü koku çıkarırlar. Kozalaklar önce yeşil daha sonra kahverengi olur. Genellikle kozalaklar 4-6 cm uzunluktadır. Soğuk iklimlerde, kireçli ve nemli topraklarda rüzgâra karşı dayanıklıdır. Endüstri bölgelerinde ve şehir içi yeşil alanlarda kullanılmaya elverişlidir. Aydınlık ve güneşli yerleri sever. Kumlu ve killi topraklarda yetişebilmektedir.
Tohumlar katlamaya gerek kalmadan ilkbaharda ekilebilirler. Kirliliğe karşı hassastır. Gövdesi tanece zengindir. Önemli bir sanayi ağacıdır. Yangına karşı hassastır.
Resim 1:Kozalak, yaprak, pul
Fotoğraf 1. Ak ladin
�� Picea orientalis : Doğu ladini
Anadolu’da, Doğu Karadeniz’de, Batum’la Giresun arasında ve Kafkas’larda yetişmektedir. Buralarda 40 -60 m boylu olurlar. 1.5- 2 metre gövde çapı yapabilmektedir. Ağacı geniş piramidal gelişme, bol dallanma gösterir. Genç sürgünleri çok sık, parlak açık kahve renkli ve tüylüdür. İğne yapraklar koyu yeşil ve çok kısadır. Kısa iğne yaprakları ile diğer ladinlerden ayrılır. İğne yaprakları 4-11 mm arasında değişir. Bu çeşit gençken yavaş büyür. Sık ve ince dallanır. Çok soğuktan ve aşırı sıcaktan zarar görür. Nispi nemi düşük yerlerde iyi gelişemez. Bol yağışlı yerleri severler. Yıl içine eşit dağılmış serin deniz iklimlerinden hoşlanır. Yarı gölge aydınlık ortamlarda iyi yetişir. Tohum, çelik ve aşı ile üretimi yapılır. Katlamaya gerek yoktur.
Fotoğraf 2 . Doğu ladini
Çok iyi bir park ve bahçe ağacıdır. Geniş çim alanları üzerinde tek ya da küçük gruplar hâlinde kullanılır. Rüzgârlı ve kirli havadan etkilenir. Mantar ve böcek zararlısı vardır. Odunu kereste sanayinde kullanılır.
�� Picea pungens: Mavi ladin
Yurdumuzda hemen her yerde yetişebilmektedir. 50 m boy yapabilir. Genç yaşlarda dar piramidal daha sonra sütun şeklinde gelişim gösterir. Dallar çevrel dizilmiştir. İğne yapraklar mavimsi yeşil, sert, ucu sivridir. İğne yapraklar 20 – 30 mm uzunluktadır.
Fotoğraf 3 . Mavi ladin
Toprak istekleri bakımından uyumludur. Dona karşı dayanıklıdır. Hava nemi az olan yerlerde ve güneşli yerlerde iyi gelişir. Tohumla üretilebildiği gibi kalem aşısı ile de üretilebilmektedir. Park ve bahçelerde tek olarak kullanılan değerli bitkidir. Mavi renk soğuk iklimlerde daha belirgindir.
6.Ladin Bitkisinde Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zaralılar
Yaprak biti, kabuklu bit, kırmızı örümcek, yeşil kurt ve kın kanatlılar en çok görülen zararlılardır. Külleme ve karaleke ise en çok görülen hastalıklardır.
Çok iyi bir park ve bahçe ağacıdır. Geniş çim alanları üzerinde tek ya da küçük gruplar hâlinde kullanılır. Rüzgârlı ve kirli havadan etkilenir. Mantar ve böcek zararlısı vardır. Odunu kereste sanayinde kullanılır.
�� Picea pungens: Mavi ladin
Yurdumuzda hemen her yerde yetişebilmektedir. 50 m boy yapabilir. Genç yaşlarda dar piramidal daha sonra sütun şeklinde gelişim gösterir. Dallar çevrel dizilmiştir. İğne yapraklar mavimsi yeşil, sert, ucu sivridir. İğne yapraklar 20 – 30 mm uzunluktadır.
Fotoğraf 3 . Mavi ladin
Toprak istekleri bakımından uyumludur. Dona karşı dayanıklıdır. Hava nemi az olan yerlerde ve güneşli yerlerde iyi gelişir. Tohumla üretilebildiği gibi kalem aşısı ile de üretilebilmektedir. Park ve bahçelerde tek olarak kullanılan değerli bitkidir. Mavi renk soğuk iklimlerde daha belirgindir.
6.Ladin Bitkisinde Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zaralılar
Yaprak biti, kabuklu bit, kırmızı örümcek, yeşil kurt ve kın kanatlılar en çok görülen zararlılardır. Külleme ve karaleke ise en çok görülen hastalıklardır.
Kaynak :http://www.megep.meb.gov.tr